Στις 29 Νοεμβρίου του 1979, ο αδελφός του π. Ελπιδίου, άγιος ιερομάρτυς Φιλούμενος, τελειώθηκε μαρτυρικά στο προσκύνημα του Φρέατος του Ιακώβ στη Νεάπολη [στους Αγίους Τόπους]. Την ίδια ώρα, ο Γέροντας [π. Ελπίδιος], ενώ βρισκόταν στο κελλί του στη Νέα Σκήτη [στο Άγιον Όρος], έβλεπε με θαυμαστό τρόπο ολοζώντανο το μαρτύριό του και τον άκουγε να του φωνάζει:

 

– Αδελφέ μου, με σκοτώνουν! Αδελφέ μου, με σκοτώνουν! Μην αγανακτήσεις, προς δόξαν Θεού!

 

«Μετά τον μαρτυρικό θάνατο του αγίου Φιλουμένου», διηγείται ο ανιψιός του Αιμίλιος Χατζηπαυλής, «πήρα τηλέφωνο στη Νέα Σκήτη, για να ενημερώσω τον π. Ελπίδιο. Ήμουν, όμως, πάρα πολύ ανήσυχος για το πώς θα αντιδρούσε, διότι γνώριζα ότι ήταν πάρα πολύ συνδεδεμένοι.

– Ξέρεις, θείε; του είπα, έχει συμβεί ένα θλιβερό γεγονός, για το οποίο ήθελα να σε ενημερώσω. Μας τηλεφώνησε ο έξαρχος του Πατριαρχείου και είπε ότι σκοτώθηκε ο π. Φιλούμενος.

 

Τότε αυτός, με πλήρη ηρεμία και χωρίς καμμία απολύτως έκπληξη, σαν να τον είχα πει κάτι που ήδη γνώριζε, μου απάντησε απλώς:

– Ναι;

 

Ύστερα από κάποια δευτερόλεπτα σιγής, μου είπε:

– Και, για πες μου, πώς τον σκότωσαν;

– Δεν ξέρω λεπτομέρειες , του είπα, αλλά, απ’ ό,τι έχουμε πληροφορηθεί, έριξαν στο προσκύνημα μία χειροβομβίδα, από την έκρηξη της οποίας σκοτώθηκε.

 

– Καλά, μου είπε με νόημα, πηγαίνετε εσείς στην κηδεία, διότι εγώ δεν προλαβαίνω να πάω, και όταν γυρίσετε πάρε με πάλι τηλέφωνο.

 

Όταν γυρίσαμε από τα Ιεροσόλυμα, του τηλεφώνησα και πάλι. Αν και είχαμε πληροφορηθεί ότι ο Άγιος κοιμήθηκε με μαρτυρικό τρόπο, είχα αποφασίσει να μην τον μεταφέρω πολλές λεπτομέρειες, για να μη στενοχωρεθεί. Καθώς, όμως, συνομιλούσαμε με ρώτησε και πάλι:

 

– Και, για πες μου, πώς τον σκότωσαν;

– Όπως σου είπα, θείε, του είπα εγώ, έριξαν μία χειροβομβίδα.

 

Τότε μου λέει έντονα:

– Έτσι τον σκότωσαν; Έτσι τον σκότωσαν; Καλά… Καλά… Θα τα πούμε, όταν κατέβω στην Αθήνα.

 

Όταν κατέβηκε στην Αθήνα, τον ρώτησα αν την ώρα του μαρτυρίου του Αγίου είχε διαισθανθεί κάτι και μου είπε μόνο:

– Να! Με πλησίασε ένα άσπρο περιστέρι…

 

Και αμέσως σταμάτησε.

– Αυτά δεν λέγονται… Αυτά δεν λέγονται…, είπε και έφυγε.

 

Τα είχε διηγηθεί, όμως, όλα στον Πνευματικό τον, π. Αναστάσιο Καλλιάνο, ο οποίος μετά την κοίμηση του Γέροντα, μας ανέφερε όσα του εμπιστεύθηκε».

 

Αυτά που έζησε ο π. Ελπίδιος τα διηγήθηκε με κάθε λεπτομέρεια και στους πατέρες της συνοδίας του, τονίζοντάς τους ότι: «Ο Άγιος Φιλούμενος είναι με τους χορούς των μαρτύρων. […]

 

Απόσπασμα από το βιβλίο, ο «Γέροντας Ελπίδιος (1913-1983), έκδοση Ιεράς Μονής Αγίου Νικολάου, Ορούντα – Κύπρος.

Ήταν Άνοιξη του 1317, όταν έφτασε ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς στον ποθούμενο σε αυτόν Άθωνα. Υποτάσσεται στον διάσημο ησυχαστή Νικόδημο, ο οποίος ζούσε τότε έξω από την Λαύρα του Βατοπεδίου. Ο Νικόδημος, ήταν γενναίος και θαυμαστός Μοναχός κατά την πράξη και θεωρία· γνωστός σ’ ολόκληρο το Άγιον Όρος για την αρετή του όταν ακόμη ασκούνταν ανατολικά της Χρυσούπολης, στο όρος το λεγόμενο «τοῦ Αὐξεντίου».

Ο θείος Γρηγόριος, κείρεται Μοναχός. Μετά την μοναχική του ομολογία, παραδίδεται ολοκληρωτικά στην άσκηση και τις πνευματικές θεωρίες, στην νίψη του νου και στην αδιάλειπτη νοερά προσευχή. Ο Πατριάρχης Φιλόθεος αφηγείται, ότι, άμεση προστάτιδά του είχε την Θεομήτορα. Πάντοτε σε Αυτήν απέβλεπε. Αυτήν, είχε προ των οφθαλμών του. Την δική Της βοήθεια επιζητούσε. Αυτήν, εξ αρχής, πρόφερε στους λόγους και τις προσευχές του. Και κάτω από την δική Της σκέπη και χειραγωγία, εμπιστεύθηκε ψυχή τε και σώματι τον εαυτό του.

Είχαν περάσει δύο χρόνια· χρόνια, δακρύων και πνευματικών στεναγμών. Μυστικά, στις προσευχές του, φώναζε από βαθέων:

–«Φώτισόν μου τὸ σκότος! Φώτισόν μου τὸ σκότος!».

Βαθύς και πνευματικός, ο λόγος αυτός! Όταν ο θείος Γρηγόριος κραύγαζε αλάλητα προς τον Ουρανό, τότε τον επισκεπτόταν ο Θεός. Από το ένα μέρος έβλεπε το φως του Θεού, και από το άλλο την ανθρώπινη ένδεια. Και έκλαιγε ζητώντας συνεχώς φως, μόνο φως. Για να φωτιστεί το «σκότος» του.

Ακόρεστη είναι η επιθυμία του θείου φωτός. Όσο κανείς το απολαμβάνει, τόσο περισσότερο διαφλέγεται από αυτό. Γιατί, αν και η ανθρώπινη ψυχή είναι πεπερασμένης φύσεως, όμως οι εφέσεις της είναι άπειρες. Και ενώ λούζεσαι μέσα στο φως, πάλι θρηνείς με τα συνταρακτικά αυτά ρήματα:

–«Φώτισόν μου τὸ σκότος! Φώτισόν μου τὸ σκότος!».

 

Κάποτε, όταν ήταν μόνος ο Γρηγόριος, έχοντας μέσα στην ιερή του ησυχία όλη του την προσοχή προς τον Θεό, είδε όχι στ’ όνειρό του αλλά στον ξύπνιο του, έναν θείο άνδρα να στέκεται μπροστά στα μάτια του, που, όπως λένε, ήταν ο κορυφαίος των Ευαγγελιστών, ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος. Εξεπλάγη ο Γρηγόριος. Τον οποίον, βλέποντας ιλαρώς ο έμπιστος Φίλος και επιστήθιος Μαθητής του Χριστού, Ιωάννης, διέλυσε αμέσως τον φόβο του και του λέει: «Ήρθα σταλμένος από την Υπεραγία Δέσποινα να σε ρωτήσω το εξής· γιατί, νύχτα και μέρα και, σχεδόν όλες τις ώρες, δεν παύεις από του να φωνάζεις:

–‘‘Φώτισόν μου τὸ σκότος! Φώτισόν μου τὸ σκότος!’’;».

Ο καλός Γρηγόριος, αποκρίθηκε με ταπείνωση: «Και, τί άλλο, πρέπει να ζητώ από τον Θεό, όταν προσεύχομαι, εγώ που είμαι άνθρωπος ατελής και γεμάτος πάθη, εκτός από τον θείο φωτισμό για να βλέπω και να πράττω το σωτήριο Εκείνου θέλημα;».

Είπε, τότε, ο «ἠγαπημένος» Μαθητής του Κυρίου: «Η Δέσποινα των απάντων, δια μέσου εμού του δούλου Της, ορίζει: ‘‘Τόσο αυτή, όσο και εγώ, από εδώ και πέρα, θα σου είμαστε βοηθοί στηζωήσου!’’».

Ρωτάει, πάλι, ο Γρηγόριος: «Και, πού λοιπόν έχω να απολαύσω τα αγαθά αυτής της βοηθείας; Στην παρούσα ή στην μέλλουσα ζωή;». Και ο Ευαγγελιστής των μεγάλων και υψηλών ειδήσεων, απάντησε: «Όπως ήδη γνωρίζεις από πριν, έτσι και τώρα, τόσο εδώ σε αυτήν την ζωή,όσοκαιστηνμέλλουσα».

Και αφού είπε αυτά ο θείος Ιωάννης, χάθηκε από τα μάτια του Γρηγορίου. Η καρδιά του οποίου, γέμισε από φως και ευφροσύνη για τις προς αυτόν δωρεές και υποσχέσεις της Θεομήτορος.

Όλα τα ανωτέρω, τα έμαθε ο Πατριάρχης Φιλόθεος από τον μετέπειτα μαθητή του Αγίου, κάποιον ονόματι Δωρόθεο, προς τον οποίον και τα διηγήθηκε ο ίδιος ο Άγιος. Είπε, μάλιστα, ο Άγιος Γρηγόριος σε αυτόν (τον Δωρόθεο), ότι, «ήδη, από το πατρικό μου σπίτι όταν ήμουν ακόμη, εκεί στο παλάτι όπου ανατρεφόμουν, μαθητεύοντας στην εγκόσμια θύραθεν παιδεία, πριν καν αφήσω και εγκαταλείψω τον κόσμο, είχα στην ζωή μου ιδιαίτερη και άμεση προστάτιδα την Κυρία Θεοτόκο. Γι’ αυτό και, κάθε μέρα, πριν ακόμη ξημερώσει, το πρώτο και αναγκαιότερο απ’ όλα τα έργα μου, ήταν μονάχα αυτό: Να σταθώ μπροστά στην Αγία Εικόνα Της και να πω, με κατάνυξη και με μεγάλη συντριβή της καρδιάς μου, εκείνη την ιερή ευχή της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, ευχή που είναι γεμάτη από μετάνοια και εξομολόγηση και συντετριμμένη δέηση: ‘‘Δέσποινα, Δέσποινα! Μὴ ἐγκαταλείπῃς με!’’»…

πηγή:Μοναχού Θεοκλήτου Διονυσιάτου (1916–2006): «Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (Ο Βίος και η Θεολογία του, 1296–1359)», κεφ. 3ο, σελ. 20–22, Β΄ έκδοσις, Θεσ/νίκη 1984.]

 

ίποτα δεν είναι μεγαλύτερο από την καθαρή καρδιά, γιατί μια τέτοια καρδιά γίνεται θρόνος του Θεού. Και τι είναι ενδοξότερο από το θρόνο του Θεού; Ασφαλώς τίποτα. Λέει ο Θεός γι’ αυτούς που έχουν καθαρή καρδιά: «Θα κατοικήσω ανάμεσά τους και θα πορεύομαι μαζί τους. Θα είμαι Θεός τους, κι αυτοί θα είναι λαός μου». (Β’ Κορ. 6, 16).
Ποιοι λοιπόν είναι ευτυχέστεροι απ’ αυτούς τους ανθρώπους; Και από ποιο αγαθό μπορεί να μείνουν στερημένοι;
Δεν βρίσκονται όλα τ’ αγαθά και τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος στις μακάριες ψυχές τους; Τι περισσότερο χρειάζονται; Τίποτα, στ’ αλήθεια, τίποτα! Γιατί έχουν στην καρδιά τους το μεγαλύτερο αγαθό: τον ίδιο το Θεό!

 Πόσο πλανιούνται οι άνθρωποι που αναζητούν την ευτυχία μακριά από τον εαυτό τους, στις ξένες χώρες και στα ταξίδια, στον πλούτο και στη δόξα, στις μεγάλες περιουσίες και στις απολαύσεις, στις ηδονές και σ’ όλες τις χλιδές και ματαιότητες, που κατάληξή τους έχουν την πίκρα! Η ανέγερση του πύργου της ευτυχίας έξω από την καρδιά μας, μοιάζει με οικοδόμηση κτιρίου σε έδαφος που σαλεύεται από συνεχείς σεισμούς. Σύντομα ένα τέτοιο οικοδόμημα θα σωριαστεί στη γη…
Αδελφοί μου! Η ευτυχία βρίσκεται μέσα στον ίδιο σας τον εαυτό, και μακάριος είναι ο άνθρωπος που το κατάλαβε αυτό. Εξετάστε την καρδιά σας και δείτε την πνευματική της κατάσταση.
Μήπως έχασε την παρρησία της προς το Θεό; Μήπως η συνείδηση διαμαρτύρεται για παράβαση των εντολών Του; Μήπως σας κατηγορεί για αδικίες, για ψέματα, για παραμέληση των καθηκόντων προς το Θεό και τον πλησίον; Ερευνήστε μήπως κακίες και πάθη γέμισαν την καρδιά σας, μήπως γλίστρησε αυτή σε δρόμους στραβούς και δύσβατους…

Δυστυχώς, εκείνος που παραμέλησε την καρδιά του, στερήθηκε όλα τ’ αγαθά κι έπεσε σε πλήθος κακών. Έδιωξε τη χαρά και γέμισε με πίκρα, θλίψη και στενοχώρια. Έδιωξε την ειρήνη και απόκτησε άγχος, ταραχή και τρόμο. Έδιωξε την αγάπη και δέχτηκε το μίσος. Έδιωξε, τέλος, όλα τα χαρίσματα και τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος, που δέχτηκε με το βάπτισμα, και οικειώθηκε όλες τις κακίες εκείνες, που κάνουν τον άνθρωπο ελεεινό και τρισάθλιο.

Αδελφοί μου! Ο Πολυέλεος Θεός θέλει την ευτυχία όλων μας και σ’ αυτή και στην άλλη ζωή. Γι’ αυτό ίδρυσε την αγία Του Εκκλησία. Για να μας καθαρίζει αυτή από την αμαρτία, να μας αγιάζει, να μας συμφιλιώνει μαζί Του, να μας χαρίζει τις ευλογίες του ουρανού.

Η Εκκλησία έχει ανοιχτή την αγκαλιά της, για να μας υποδεχθεί. Ας τρέξουμε γρήγορα όσοι έχουμε βαριά τη συνείδηση. Ας τρέξουμε και η Εκκλησία είναι έτοιμη να σηκώσει το βαρύ φορτίο μας, να μας χαρίσει την παρρησία προς το Θεό, να γεμίσει την καρδιά μας με ευτυχία και μακαριότητα…

Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως